خوراکی‌هایی که برای انسان‌ها بی‌خطر هستند، می‌توانند برای سگ‌ها بسیار مضر یا حتی کشنده باشند. این موضوع به دلیل تفاوت‌های فیزیولوژیکی میان انسان و سگ‌ها است که سبب می‌شود برخی از موادی که بدن انسان قادر به هضم و پردازش آن‌ها است، برای سگ‌ها سمی یا خطرناک باشند. در این مقاله به بررسی تعدادی از این خوراکی‌ها و تأثیرات مخرب آن‌ها بر روی سگ‌ها می‌پردازیم.
1. شکلات
شکلات یکی از معروف‌ترین خوراکی‌هایی است که برای سگ‌ها بسیار خطرناک است. دلیل این خطر، وجود ماده‌ای به نام تئوبرومین در شکلات است. تئوبرومین یک آلکالوئید طبیعی است که در دانه‌های کاکائو یافت می‌شود و می‌تواند بر روی سیستم عصبی مرکزی و قلب سگ‌ها تأثیرات منفی بگذارد.
علائم مسمومیت: علائم اولیه مسمومیت با شکلات ممکن است شامل استفراغ، اسهال، افزایش ضربان قلب، لرزش، بی‌قراری و حتی تشنج باشد. در موارد شدید، مسمومیت می‌تواند به کما و مرگ منجر شود.
میزان خطر: میزان خطر به مقدار و نوع شکلات مصرف شده بستگی دارد. شکلات تیره و شکلات مخصوص پخت، به دلیل داشتن مقدار بیشتری تئوبرومین، از شکلات شیری خطرناک‌تر هستند. به عنوان مثال، تنها چند گرم شکلات تیره می‌تواند برای یک سگ کوچک کشنده باشد.
2. پیاز و سیر
پیاز و سیر حاوی ترکیباتی به نام تیوسولفات هستند که می‌توانند گلبول‌های قرمز خون سگ‌ها را تخریب کرده و منجر به کم‌خونی همولیتیک شوند. این نوع کم‌خونی می‌تواند به مشکلات جدی در تأمین اکسیژن برای بافت‌های بدن منجر شود.
علائم مسمومیت: علائم مصرف پیاز و سیر شامل ضعف، بی‌حالی، کاهش اشتها، استفراغ و در موارد شدیدتر تنفس سریع و افزایش ضربان قلب است.
تأثیرات طولانی‌مدت: مصرف منظم و مکرر پیاز و سیر می‌تواند به کاهش تدریجی تعداد گلبول‌های قرمز خون و در نهایت به مرگ منجر شود.
3. انگور و کشمش
انگور و کشمش از جمله خوراکی‌هایی هستند که به دلایلی نامشخص، برای برخی از سگ‌ها بسیار سمی هستند. حتی مقدار کمی از این مواد می‌تواند به نارسایی حاد کلیه در سگ‌ها منجر شود.
علائم مسمومیت: علائم اولیه ممکن است شامل استفراغ، اسهال و بی‌حالی باشد. نارسایی کلیه معمولاً طی ۲۴ ساعت پس از مصرف رخ می‌دهد و علائمی مانند کاهش یا توقف ادرار، ضعف شدید و تشنگی بیش از حد را به همراه دارد.
پیامدهای نارسایی کلیه: نارسایی کلیه یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد. اگر به موقع درمان نشود، ممکن است به مرگ منجر شود.
4. آووکادو
آووکادو حاوی ماده‌ای به نام پرسنین است که می‌تواند برای سگ‌ها سمی باشد. پرسنین در تمام قسمت‌های آووکادو، از جمله پوست، هسته و میوه یافت می‌شود.
علائم مسمومیت: علائم مسمومیت با آووکادو شامل استفراغ، اسهال و درد شکم است. مصرف مقادیر زیاد می‌تواند منجر به تجمع مایعات در اطراف قلب و سایر بافت‌ها شود که این امر می‌تواند به مشکلات قلبی منجر شود.
خطرات اضافی: هسته آووکادو نیز به دلیل اندازه و سختی می‌تواند خطر خفگی ایجاد کند یا باعث انسداد روده شود.
5. الکل
الکل یکی از خطرناک‌ترین مواد برای سگ‌ها است و حتی مقادیر کم آن می‌تواند اثرات جدی و مهلکی داشته باشد. سگ‌ها توانایی متابولیزه کردن الکل را ندارند و به سرعت به آن واکنش نشان می‌دهند.
علائم مسمومیت: علائم مصرف الکل در سگ‌ها شامل استفراغ، اسهال، هماهنگی ضعیف، افسردگی سیستم عصبی مرکزی، مشکلات تنفسی و حتی کما است.
خطر مرگ: مصرف الکل می‌تواند به کاهش شدید دمای بدن، افت قند خون و در نهایت مرگ منجر شود. حتی محصولاتی مانند دهان‌شویه‌ها، عطرها و برخی محصولات خانگی که حاوی الکل هستند، باید از دسترس سگ‌ها دور نگه داشته شوند.
6. آدامس و محصولات حاوی زایلیتول
زایلیتول یک شیرین‌کننده مصنوعی است که در بسیاری از محصولات بدون شکر، مانند آدامس، شیرینی‌ها و برخی خمیردندان‌ها یافت می‌شود. زایلیتول برای انسان‌ها بی‌ضرر است، اما برای سگ‌ها می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
علائم مسمومیت: زایلیتول باعث ترشح سریع انسولین در سگ‌ها می‌شود که این امر می‌تواند به افت شدید قند خون (هیپوگلیسمی) منجر شود. علائم اولیه شامل ضعف، بی‌حالی، لرزش و تشنج است.
تأثیرات طولانی‌مدت: مصرف مقادیر بالای زایلیتول می‌تواند به نارسایی کبدی و مرگ منجر شود. حتی مقدار کمی از این ماده نیز می‌تواند برای سگ‌ها خطرناک باشد.
7. کافئین
کافئین یکی دیگر از مواد محرکی است که برای سگ‌ها بسیار سمی است. کافئین در قهوه، چای، برخی نوشابه‌ها و حتی در برخی داروهای تجاری یافت می‌شود.
علائم مسمومیت: مصرف کافئین می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب، بی‌قراری، لرزش، تشنج و در موارد شدیدتر مرگ شود.
مدت زمان اثر: علائم مسمومیت با کافئین معمولاً طی چند ساعت پس از مصرف ظاهر می‌شوند و می‌توانند به سرعت به مشکلات جدی تبدیل شوند.
8. استخوان‌های پخته
استخوان‌های پخته، به ویژه استخوان‌های مرغ، ممکن است به نظر بی‌خطر برسند، اما در واقع برای سگ‌ها بسیار خطرناک هستند.
خطرات: استخوان‌های پخته به راحتی شکسته می‌شوند و تکه‌های تیز آن‌ها می‌تواند باعث آسیب به دهان، گلو و دستگاه گوارش سگ‌ها شود. این تکه‌ها ممکن است باعث انسداد روده یا سوراخ شدن دیواره‌های آن شوند که این امر می‌تواند به مرگ منجر شود.
علائم: علائم ناشی از مصرف استخوان‌های پخته شامل سرفه، استفراغ، خونریزی از دهان یا مقعد، درد شدید شکم و یبوست است.
9. ماکارونی و نان خام
خمیر ماکارونی و نان خام که حاوی مخمر است، می‌تواند در معده سگ‌ها به تخمیر ادامه دهد و منجر به تولید گاز و اتساع معده شود. این حالت می‌تواند به یک وضعیت اورژانسی به نام پیچش معده (گاستریت تورسیون) منجر شود که نیاز به جراحی فوری دارد.
علائم: علائم شامل اتساع شدید شکم، درد شدید، بی‌قراری و تلاش‌های مکرر برای استفراغ است.
خطرات اضافی: تخمیر مخمر همچنین می‌تواند الکل تولید کند که به مشکلات ناشی از مسمومیت با الکل منجر می‌شود.
10. لبنیات
برخی سگ‌ها به دلیل نداشتن آنزیم لاکتاز که برای هضم لاکتوز موجود در محصولات لبنی ضروری است، قادر به هضم این محصولات نیستند.
علائم: مصرف لبنیات می‌تواند باعث اسهال، استفراغ و ناراحتی‌های گوارشی در سگ‌ها شود.
میزان خطر: با این حال، میزان حساسیت به لبنیات در میان سگ‌ها متفاوت است و برخی ممکن است بدون مشکل محصولات لبنی را مصرف کنند.
11. مغزها
مغزها، به ویژه مغز ماکادمیا، برای سگ‌ها بسیار سمی هستند. حتی مقدار کمی از این مغزها می‌تواند باعث مشکلات جدی شود.
علائم مسمومیت: علائم مصرف مغز ماکادمیا شامل ضعف، افسردگی، استفراغ، لرزش و افزایش دمای بدن است. این علائم معمولاً ظرف ۱۲ ساعت پس از مصرف ظاهر می‌شوند و می‌توانند تا ۴۸ ساعت ادامه داشته باشند.
تأثیرات: مسمومیت با مغز ماکادمیا به ندرت کشنده است، اما می‌تواند سگ را بسیار ناخوشایند کند و نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
12. نمک
مصرف بیش از حد نمک می‌تواند به مسمومیت با نمک یا هایپرناترمی در سگ‌ها منجر شود.
علائم: علائم این مسمومیت شامل استفراغ، اسهال، افسردگی، لرزش، افزایش دمای بدن و تشنج است. در موارد شدید، مصرف نمک می‌تواند به کما و مرگ منجر شود.
منابع خطرناک: محصولاتی مانند چیپس، پفک، سوپ‌های آماده و غذاهای نمک‌سود شده مانند ماهی دودی باید از دسترس سگ‌ها دور نگه داشته شوند.
13. مسمومیت با میوه‌ها
برخی میوه‌ها مانند آلبالو، هلو و آلو دارای هسته‌هایی هستند که حاوی سیانید می‌باشند. اگر سگ‌ها این هسته‌ها را بجوند و ببلعند، ممکن است به مسمومیت با سیانید دچار شوند.
علائم: علائم مسمومیت با سیانید شامل استفراغ، بی‌حالی، مشکلات تنفسی و در موارد شدیدتر مرگ است.
14. شیرینی‌ها و شکلات‌های بدون شکر
شیرینی‌ها و شکلات‌های بدون شکر ممکن است حاوی زایلیتول باشند که، همانطور که قبلاً ذکر شد، برای سگ‌ها بسیار خطرناک است.
خطرات: زایلیتول می‌تواند به افت قند خون، نارسایی کبد و مرگ منجر شود.
15. قارچ‌ها
بعضی از انواع قارچ‌ها می‌توانند برای سگ‌ها سمی باشند و مصرف آن‌ها ممکن است به مشکلات گوارشی، عصبی و حتی مرگ منجر شود.
علائم: علائم مسمومیت شامل استفراغ، اسهال، تشنج و در برخی موارد نارسایی کبدی است.
در نهایت، برای محافظت از سلامت سگ‌ها، ضروری است که صاحبان آن‌ها از خوراکی‌های مضر و کشنده‌ای که ممکن است به طور تصادفی به سگ‌ها داده شود، آگاهی داشته باشند. در صورت شک به مصرف هر یک از این مواد توسط سگ، باید فوراً با یک دامپزشک مشورت کرد و سگ را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی انتقال داد. با توجه به حساسیت بدن سگ‌ها به این خوراکی‌ها، آگاهی و دقت در نگهداری از آن‌ها می‌تواند به جلوگیری از بروز مشکلات جدی و حفظ سلامت این حیوانات دوست‌داشتنی کمک کند.
سوالات متداول
چرا برخی از خوراکی‌ها که برای انسان‌ها بی‌خطر هستند، برای سگ‌ها کشنده‌اند؟
تفاوت‌های فیزیولوژیکی بین انسان‌ها و سگ‌ها باعث می‌شود که برخی از موادی که برای انسان‌ها بی‌ضرر هستند، برای سگ‌ها سمی باشند. سگ‌ها توانایی متابولیزه کردن برخی از مواد را ندارند یا این فرآیند در بدن آن‌ها به شکل متفاوتی انجام می‌شود که ممکن است به مسمومیت و حتی مرگ منجر شود.
چگونه بفهمم که سگم خوراکی خطرناکی مصرف کرده است؟
علائم مسمومیت بسته به نوع خوراکی مصرف شده متفاوت است، اما برخی علائم رایج شامل استفراغ، اسهال، لرزش، بی‌حالی، تشنج و مشکلات تنفسی است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است فوراً با دامپزشک تماس بگیرید.
شکلات چقدر برای سگ‌ها خطرناک است؟
شکلات حاوی ماده‌ای به نام تئوبرومین است که برای سگ‌ها بسیار سمی است. حتی مقدار کمی از شکلات، به خصوص شکلات تلخ، می‌تواند باعث مسمومیت شدید شود. علائم شامل استفراغ، افزایش ضربان قلب، لرزش و در موارد شدید مرگ است.
آیا سگ‌ها می‌توانند پیاز و سیر بخورند؟
خیر، پیاز و سیر حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند به گلبول‌های قرمز خون سگ‌ها آسیب زده و باعث کم‌خونی شوند. مصرف منظم یا حتی یک بار مصرف مقدار زیادی از این مواد می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود.
در ادامه بخوانید: راهنمای کامل نگهداری از سگ های خانگی
انگور و کشمش چرا برای سگ‌ها خطرناک است؟
مصرف انگور و کشمش می‌تواند به نارسایی حاد کلیه در سگ‌ها منجر شود. حتی مقدار کمی از این میوه‌ها می‌تواند علائمی مانند استفراغ، بی‌حالی و کاهش ادرار را به همراه داشته باشد.
آیا همه سگ‌ها به آووکادو حساسیت دارند؟
آووکادو حاوی پرسنین است که می‌تواند برای سگ‌ها سمی باشد. اگرچه همه سگ‌ها ممکن است به یک اندازه حساس نباشند، اما مصرف آن می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی و حتی تجمع مایعات در اطراف قلب شود.
زایلیتول چیست و چرا برای سگ‌ها خطرناک است؟
زایلیتول یک شیرین‌کننده مصنوعی است که در بسیاری از محصولات بدون شکر، مانند آدامس و برخی خمیردندان‌ها یافت می‌شود. مصرف زایلیتول توسط سگ‌ها می‌تواند باعث افت شدید قند خون و نارسایی کبدی شود که هر دو می‌توانند کشنده باشند.
آیا الکل برای سگ‌ها خطرناک است؟
بله، الکل برای سگ‌ها بسیار خطرناک است. حتی مقادیر کم الکل می‌تواند باعث افسردگی سیستم عصبی مرکزی، کاهش دمای بدن، مشکلات تنفسی و در نهایت مرگ شود.
آیا استخوان‌های پخته برای سگ‌ها مناسب است؟
استخوان‌های پخته می‌توانند در دستگاه گوارش سگ‌ها خرد شده و باعث آسیب به دیواره‌های روده یا انسداد آن شوند. این مشکلات می‌تواند به جراحی فوری یا مرگ منجر شود.
چه کاری باید انجام دهم اگر سگم خوراکی سمی مصرف کرد؟
اگر مشکوک هستید که سگتان خوراکی سمی مصرف کرده است، فوراً با دامپزشک تماس بگیرید. بهتر است اطلاعات دقیقی در مورد نوع و مقدار خوراکی مصرف شده به دامپزشک ارائه دهید تا بتواند بهترین درمان را پیشنهاد کند.
چگونه می‌توانم از مسمومیت غذایی سگم جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، بهتر است خوراکی‌های خطرناک را از دسترس سگ دور نگه دارید، همیشه قبل از دادن هر نوع خوراکی جدید به سگتان با دامپزشک مشورت کنید و مراقب باشید که سگتان به محصولات غذایی انسانی دسترسی پیدا نکند.
آیا لبنیات برای سگ‌ها مضر است؟
برخی سگ‌ها نمی‌توانند لاکتوز موجود در محصولات لبنی را هضم کنند که ممکن است باعث اسهال و مشکلات گوارشی شود. میزان حساسیت به لبنیات در سگ‌ها متفاوت است، بنابراین بهتر است مقدار مصرف آن‌ها را محدود کنید.