گربه‌ها از محبوب‌ترین حیوانات خانگی در سراسر جهان هستند. این موجودات مرموز و دوست‌داشتنی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که آن‌ها را از سایر حیوانات متمایز می‌کند. در این مقاله، ۱۰ حقیقت جالب درباره گربه‌ها را بررسی می‌کنیم که ممکن است تاکنون از آن‌ها بی‌خبر بوده باشید.
۱۰ فکت جالب درباره گربه‌ها که شاید نمی‌دانستید!
۱. گربه‌ها می‌توانند با پنجه‌های خود بوی محیط را تشخیص دهند
گربه‌ها موجوداتی بسیار حساس و باهوش هستند که از حواس گوناگون خود برای تعامل با محیط اطرافشان استفاده می‌کنند. یکی از ویژگی‌های کمتر شناخته‌شده آن‌ها، وجود غدد بویایی در کف پنجه‌هایشان است. این غدد به گربه‌ها اجازه می‌دهند تا اطلاعات بویایی محیط را از طریق لمس سطوح مختلف دریافت کنند.
هنگامی که گربه‌ای پنجه‌های خود را به زمین یا اشیا مختلف می‌مالد، در واقع در حال بررسی بوها و مشخص کردن قلمرو خود است. این رفتار را اغلب در گربه‌های خانگی می‌توان مشاهده کرد که هنگام ورود به محیط جدید، با پنجه‌های خود روی فرش، مبلمان یا حتی دیوارها ضربه می‌زنند.
همچنین، گربه‌ها هنگام پنجه کشیدن به سطوح مختلف، فرومون‌هایی آزاد می‌کنند که نقش مهمی در برقراری ارتباط با دیگر گربه‌ها دارند. این فرومون‌ها اطلاعاتی درباره وضعیت روحی، سلامت و حتی قلمرو یک گربه را به سایر گربه‌ها منتقل می‌کنند. این ویژگی به گربه‌ها کمک می‌کند تا بدون نیاز به تماس مستقیم، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
بنابراین، اگر مشاهده کردید که گربه‌ی شما مدام پنجه‌های خود را به اشیای مختلف می‌مالد، بدانید که این رفتار بخشی از فرایند شناخت محیط اطرافش است. این قابلیت بی‌نظیر یکی از دلایلی است که گربه‌ها را به شکارچیانی ماهر و حیواناتی بسیار سازگار با محیط تبدیل کرده است.
۲. گربه‌ها بیش از ۱۰۰ صدای مختلف دارند!
گربه‌ها یکی از متنوع‌ترین سیستم‌های صوتی را در میان حیوانات دارند و می‌توانند بیش از ۱۰۰ نوع صدا تولید کنند. این در حالی است که سگ‌ها تنها قادر به ایجاد حدود ۱۰ نوع صدا هستند.
صداهای گربه شامل میومیو کردن، خرخر کردن، غرش، فریاد، ناله، وزوز و بسیاری از صداهای دیگر است که هر کدام معنای خاصی دارند. برای مثال، خرخر گربه نشان‌دهنده‌ی احساس راحتی و رضایت اوست، اما در برخی مواقع گربه‌ها در هنگام استرس یا بیماری نیز خرخر می‌کنند.
یکی دیگر از صداهای جالبی که گربه‌ها تولید می‌کنند، صدای خاصی به نام "چترچتر" است که هنگام دیدن پرندگان یا حشرات از خود در می‌آورند. این صدا نشانه‌ی هیجان و تمایل آن‌ها به شکار است.
گربه‌ها همچنین می‌توانند با تُن و شدت صدای خود احساساتشان را منتقل کنند. مثلاً یک میومیو بلند و کشیده معمولاً به معنی درخواست توجه یا غذاست، در حالی که یک صدای کوتاه و سریع نشانه‌ی خوشحالی و سلام کردن به صاحبشان است.
از آنجا که هر گربه‌ای صدای خاص خود را دارد، صاحبان گربه‌ها به مرور می‌توانند متوجه شوند که هر صدای حیوانشان چه معنایی دارد. این تنوع صوتی، گربه‌ها را به یکی از پیچیده‌ترین و جالب‌ترین حیوانات از نظر برقراری ارتباط تبدیل کرده است.
۳. قلب گربه‌ها سریع‌تر از انسان‌ها می‌تپد
گربه‌ها دارای سیستم قلبی-عروقی بسیار کارآمدی هستند که با سرعت بالایی کار می‌کند. به طور متوسط، ضربان قلب گربه در حالت استراحت بین ۱۴۰ تا ۲۲۰ بار در دقیقه است، در حالی که این مقدار برای یک انسان بالغ حدود ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه محسوب می‌شود.
این ضربان سریع به گربه‌ها کمک می‌کند که در مواقع اضطراری به سرعت واکنش نشان دهند. به عنوان مثال، زمانی که گربه احساس خطر کند، قلبش به طور ناگهانی شروع به تپیدن سریع‌تر می‌کند تا اکسیژن کافی به عضلاتش برسد و امکان فرار یا دفاع برایش فراهم شود.
ضربان سریع قلب گربه‌ها همچنین با متابولیسم بالای آن‌ها در ارتباط است. گربه‌ها موجوداتی پرانرژی هستند که به انرژی زیادی برای بازی، شکار و فعالیت‌های روزانه‌شان نیاز دارند. به همین دلیل، سیستم گردش خون آن‌ها باید بتواند اکسیژن و مواد مغذی را با سرعت بالایی در بدنشان جابه‌جا کند.
یکی دیگر از نکات جالب این است که هنگام خرخر کردن، ضربان قلب گربه‌ها معمولاً کاهش پیدا می‌کند. این نشان می‌دهد که خرخر کردن نه تنها روشی برای ابراز احساسات است، بلکه می‌تواند به کاهش استرس و تنظیم سیستم قلبی آن‌ها نیز کمک کند.
اگر صاحب یک گربه هستید، حتماً دقت کنید که تغییرات ناگهانی در ضربان قلب گربه می‌تواند نشانه‌ی بیماری یا مشکل جسمانی باشد. در صورتی که گربه شما بیش از حد بی‌حال به نظر برسد یا ضربان قلبش نامنظم شود، بهتر است سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
۴. گربه‌ها می‌توانند روی پنجه‌هایشان فرود بیایند
یکی از ویژگی‌های خارق‌العاده‌ی گربه‌ها، «رفلکس راست شدن» است. این توانایی به آن‌ها اجازه می‌دهد که هنگام سقوط، بدن خود را طوری تنظیم کنند که روی پاهایشان فرود بیایند.
این قابلیت از طریق ترکیب دو عامل مهم در بدن گربه‌ها ممکن می‌شود: انعطاف‌پذیری بالای ستون فقرات و ساختار خاص گوش داخلی. ستون فقرات گربه‌ها دارای تعداد بیشتری مهره نسبت به بسیاری از پستانداران دیگر است، که به آن‌ها اجازه می‌دهد بدن خود را به سرعت بچرخانند.
زمانی که گربه سقوط می‌کند، گوش داخلی او که مسئول تعادل بدن است، تشخیص می‌دهد که سر در چه موقعیتی قرار دارد. سپس گربه به طور غریزی سر خود را در جهت درست می‌چرخاند و با استفاده از انعطاف‌پذیری ستون فقرات، نیم‌تنه‌ی خود را تنظیم می‌کند تا روی پاهایش فرود آید.
یکی دیگر از عوامل مؤثر در این توانایی، ساختار خاص پاهای گربه است. پنجه‌های آن‌ها دارای لایه‌های ضخیم بالشتکی هستند که هنگام فرود آمدن، ضربه‌ی ناشی از سقوط را جذب می‌کنند. به همین دلیل، گربه‌ها می‌توانند از ارتفاع‌های نسبتاً بلند بپرند بدون اینکه آسیب ببینند.
با این حال، این به معنای آن نیست که گربه‌ها از هر ارتفاعی بدون خطر سقوط می‌کنند. اگر ارتفاع بیش از حد باشد یا سطحی که روی آن فرود می‌آیند مناسب نباشد، ممکن است آسیب ببینند. بنابراین، صاحبان گربه‌ها باید مراقب باشند و نگذارند حیوانشان از ارتفاعات خیلی بلند به پایین بپرد.
۵. گربه‌ها به آب علاقه ندارند، اما نژادهایی هستند که عاشق آب‌بازی‌اند!
یکی از باورهای رایج درباره‌ی گربه‌ها این است که آن‌ها از آب بیزارند. این موضوع تا حد زیادی درست است، زیرا بیشتر گربه‌ها از خیس شدن اجتناب می‌کنند و هنگام تماس با آب رفتارهای عصبی از خود نشان می‌دهند. اما جالب است بدانید که همه‌ی گربه‌ها از آب متنفر نیستند!
برخی نژادهای خاص گربه نه‌تنها از آب ترسی ندارند، بلکه عاشق بازی در آن هستند. گربه‌ی وان ترکی یکی از معروف‌ترین نژادهای دوستدار آب است. این گربه‌ها به‌خاطر زیستن در نزدیکی دریاچه‌های ترکیه، تکامل یافته‌اند و حتی می‌توانند در آب شنا کنند. علاوه بر این، گربه‌ی مین‌کون و بنگال نیز علاقه‌ی زیادی به آب دارند و ممکن است با لذت درون وان حمام بپرند.
اما چرا اکثر گربه‌ها از آب بیزارند؟ چند دلیل علمی برای این موضوع وجود دارد:
- پوشش خز گربه‌ها: برخلاف سگ‌ها، موی گربه‌ها چربی کمی دارد و به‌راحتی آب را جذب می‌کند. این باعث می‌شود که پس از خیس شدن، مدت زیادی طول بکشد تا خشک شوند، که احساس ناخوشایندی برای آن‌ها ایجاد می‌کند.
- غریزه‌ی بقا: در طبیعت، گربه‌ها بیشتر در مناطق خشک زندگی می‌کردند و کمتر با منابع آبی بزرگ مواجه می‌شدند. این باعث شده که آن‌ها تمایل کمتری به تماس با آب داشته باشند.
- حساسیت به دما: گربه‌ها نسبت به تغییرات دمایی بسیار حساس هستند. آب سرد می‌تواند احساس ناخوشایندی برایشان ایجاد کند و آن‌ها را از تماس با آن باز دارد.
با این حال، برخی از گربه‌های خانگی اگر از سنین کم با آب آشنا شوند، ممکن است این ترس را از دست بدهند. اگر قصد دارید گربه‌ی خود را با آب آشنا کنید، این کار را باید به‌آرامی و با تشویق انجام دهید تا تجربه‌ای مثبت برای او ایجاد شود.
۶. سبیل‌های گربه ابزار سنجش محیط است
سبیل‌های گربه‌ها فقط برای زیبایی نیستند! این موهای بلند و حساس که «ویبرسا» نام دارند، نقش مهمی در سنجش محیط اطراف ایفا می‌کنند و به گربه‌ها کمک می‌کنند تا در تاریکی و فضاهای تنگ به‌راحتی حرکت کنند.
سبیل‌های گربه به سیستم عصبی او متصل هستند و کوچک‌ترین تغییرات در جریان هوا را تشخیص می‌دهند. این ویژگی به آن‌ها کمک می‌کند تا حتی در محیط‌های کاملاً تاریک نیز جهت‌یابی کنند. به همین دلیل است که گربه‌ها حتی بدون نیاز به نور می‌توانند با دقت بالا در خانه حرکت کنند.
یکی دیگر از کاربردهای سبیل‌های گربه، اندازه‌گیری عرض فضاها است. سبیل‌های گربه تقریباً به‌اندازه‌ی عرض بدنش هستند. زمانی که گربه قصد عبور از یک فضای تنگ را دارد، با استفاده از سبیل‌هایش بررسی می‌کند که آیا می‌تواند از آنجا رد شود یا نه.
از دیگر قابلیت‌های سبیل‌های گربه می‌توان به شناسایی احساسات او اشاره کرد. زمانی که گربه در حالت حمله یا دفاع باشد، سبیل‌هایش به سمت جلو کشیده می‌شوند. در مقابل، اگر آرام و ریلکس باشد، سبیل‌هایش در کنار صورتش قرار می‌گیرند.
هرگز نباید سبیل‌های گربه را کوتاه کرد، زیرا این کار می‌تواند تعادل و توانایی او در جهت‌یابی را مختل کند.
۷. گربه‌ها زمان شکار با یکدیگر صحبت نمی‌کنند
گربه‌ها به‌طور کلی حیواناتی آرام هستند، اما می‌توانند در شرایط خاصی صداهایی تولید کنند. یکی از نکات جالب درباره‌ی آن‌ها این است که هنگام شکار، تقریباً هیچ صدایی از خود درنمی‌آورند.
برخلاف سگ‌ها که اغلب در هنگام شکار صداهای مختلفی مانند پارس یا زوزه تولید می‌کنند، گربه‌ها کاملاً بی‌صدا شکار می‌کنند. آن‌ها از زبان بدن، نشانه‌های چشمی و حرکات دُم برای برقراری ارتباط با سایر گربه‌ها استفاده می‌کنند. این سکوت به آن‌ها کمک می‌کند که بدون جلب توجه، به شکار نزدیک شوند و آن را غافلگیر کنند.
جالب است بدانید که «میومیو» کردن گربه‌ها بیشتر برای ارتباط با انسان‌هاست تا سایر گربه‌ها! بچه‌گربه‌ها برای جلب توجه مادرشان میومیو می‌کنند، اما پس از بلوغ، این رفتار را تنها در ارتباط با انسان‌ها ادامه می‌دهند.
۸. گربه‌ها می‌توانند رنگ‌ها را ببینند، اما نه مانند انسان‌ها
برخی افراد تصور می‌کنند که گربه‌ها فقط سیاه و سفید می‌بینند، اما این تصور اشتباه است! گربه‌ها قادر به تشخیص برخی رنگ‌ها هستند، اما دید آن‌ها محدودتر از انسان‌هاست.
چشم گربه‌ها دارای دو نوع سلول مخروطی است که به آن‌ها امکان تشخیص رنگ‌های آبی و زرد را می‌دهد، اما آن‌ها رنگ‌های قرمز و سبز را مانند انسان‌ها نمی‌بینند. در واقع، رنگ‌های قرمز و سبز برای گربه‌ها به‌صورت طیفی از خاکستری و قهوه‌ای دیده می‌شوند.
این محدودیت بینایی به این دلیل است که گربه‌ها بیشتر برای دید در شب تکامل یافته‌اند تا برای تشخیص رنگ‌ها. شبکیه‌ی چشم آن‌ها دارای تعداد زیادی سلول استوانه‌ای است که به آن‌ها کمک می‌کند در نور کم به‌خوبی ببینند.
۹. گربه‌ها عاشق ارتفاع هستند
اگر تا به حال دیده‌اید که گربه‌تان روی کمد، قفسه یا بالای درب می‌نشیند، دلیلش این است که گربه‌ها به‌طور غریزی ارتفاع را دوست دارند. این رفتار از اجداد وحشی آن‌ها به ارث رسیده است.
در طبیعت، گربه‌های وحشی معمولاً روی شاخه‌های درختان می‌نشینند تا از خطرات احتمالی دور بمانند و بتوانند شکار خود را بهتر زیر نظر بگیرند.
گربه‌های خانگی نیز این رفتار را حفظ کرده‌اند. به همین دلیل است که بسیاری از گربه‌ها دوست دارند روی قفسه‌های بلند، بالای کابینت‌ها یا حتی روی یخچال بنشینند. این کار به آن‌ها احساس امنیت می‌دهد و به آن‌ها اجازه می‌دهد که محیط اطرافشان را به‌خوبی زیر نظر داشته باشند.
۱۰. هر گربه‌ای دارای الگوی بینی منحصربه‌فرد است
درست مانند اثر انگشت در انسان‌ها، هر گربه دارای الگوی بینی منحصربه‌فرد است. این الگو شامل چین‌وچروک‌ها و نقش‌های روی سطح بینی است که در هر گربه با دیگری متفاوت است.
این ویژگی باعث شده که بینی گربه‌ها به‌عنوان یک راه بالقوه برای شناسایی آن‌ها در نظر گرفته شود. برخی از پژوهشگران در حال بررسی امکان استفاده از فناوری تشخیص الگوی بینی برای شناسایی گربه‌ها، مشابه اثر انگشت در انسان‌ها هستند.
در ادامه بخوانید: چطور یک پرستار حیوانات خانگی پیدا کنیم؟
اگر دقت کنید، بینی گربه‌ها همیشه کمی مرطوب است. این رطوبت به آن‌ها کمک می‌کند تا بوها را بهتر دریافت کنند و محیط اطرافشان را با دقت بیشتری بررسی کنند.